Kim jest seksuolog dziecięcy? Jakimi problemami się zajmuje? Kiedy warto się do niego udać?
Badania nad rozwojem seksualności dzieci są jednym z najnowszych obszarów, jakimi zajmuje się nauka. Jako odrębna dziedzina istnieje zaledwie od stu lat, a pierwszą uwagę na jej ogromne znaczenie zwrócił Zygmunt Freund – ojciec psychoanalizy. Jego praca nie polegała jednak na terapii najmłodszych, ale opierała się jedynie na wiedzy teoretycznej.
Dziś znajdujemy się w zupełnie innym miejscu i mamy inne możliwości – zarówno w obszarze psychoedukacji, jak i leczeniu zaburzeń seksualnych.
Seksuolog dziecięcy, czyli kto?
Seksuolog dziecięcy to osoba, która posiada odpowiednie wykształcenie kierunkowe (studia z zakresu psychologii, pedagogiki lub medyczne), a także uzupełniła swoją wiedzę podczas studiów podyplomowych z seksuologii, ukierunkowanej na pracę z dziećmi.
Dodatkowo to człowiek, który stale się dokształca podczas dodatkowych szkoleń i warsztatów, nie tylko bezpośrednio związanych z rozwojem seksualnym najmłodszych, ale także z pracą z dorosłymi. Poruszając temat związany z dzieckiem, nie można zapomnieć, że pracujemy głównie z jego rodzicami czy najbliższymi opiekunami.
Dlaczego sam psycholog nie wystarcza?
Czasami rodzice szukają odpowiedzi na nurtujące ich pytania u psychologa dziecięcego, który nie musi posiadać rozszerzonej wiedzy na temat rozwoju seksualnego człowieka.
W chwili obecnej dziedzina ta jest na tyle już rozwinięta, że seksuolodzy dziecięcy pełnią inną funkcję niż psycholodzy. Posiadają szerszą wiedzę, ich zainteresowania są ukierunkowane nie tylko na zaburzenia seksualne, które mogą pojawić się u małych dzieci, ale ogromny akcent stawiają także na edukację seksualną, normalizowanie pojęcia seksualności oraz pracę nad podejściem do niego.
Seksuolog nie musi być psychologiem. Czasem ułatwia to rozwiązanie problemu bez konieczności prowadzenia długoletniej terapii, ponieważ koncentrujemy się na konkretnym problemie. Mamy wówczas do czynienia z działaniem interwencyjnym.
Kiedy warto iść do seksuologa dziecięcego?
Do seksuologa dziecięcego mogą zgłosić się rodzice dzieci w każdym wieku (nawet niemowlęcym, jeśli są zaniepokojeni konkretnym problemem lub zastanawiają się, jak mogą lepiej wspierać dziecko w rozwoju), ale także młodzież (za zgodą opiekunów), która ma wiele pytań związanych z dojrzewaniem, zmianami jakie zachodzą w ciele, inicjacją seksualną, związkami czy tożsamością płciową.
Z całą pewnością do seksuologa dziecięcego powinni zgłosić się rodzice, którzy obserwują niepokojące objawy zaburzeń seksualnych u dziecka, np.
- brak poczucia stałości płci
- zaburzenia związane z bliskością fizyczną
- identyfikacja z inną płcią
- nadmierne oglądanie pornografii
Warto, by odwiedzili specjalistę także ci, którzy chcą lepiej wspierać dzieci w rozwoju: nauczyć się rozmawiać o bliskości, wytłumaczyć, skąd wzięło się młodsze rodzeństwo, które niebawem przyjdzie na świat, w jaki sposób funkcjonują dziewczynki, a w jaki chłopcy i dlaczego może się to zmieniać.
W gabinecie seksuologa dziecięcego powinni także pojawić się rodzice, którzy mają problem ze zrozumieniem, co jest normą, a co zaburzeniem seksualnym. Mają szansę dowiedzieć się, jak mądrze wspierać swoje nastoletnie dziecko w dorastaniu, aby stawiać zdrowe granice, ale jednocześnie wspierać jego autonomię.
Pierwsza wizyta dziecka u seksuologa
W profesjonalnej poradni psychologicznej pierwsza wizyta powinna być poprzedzona konsultacją, mającą na celu dobranie najlepszej dla nas osoby oraz wstępne określenie celów i założeń spotkania.
Kiedy już wybierzemy odpowiedniego specjalistę i termin, warto zebrać komplet aktualnych badań medycznych, jeśli były one wykonywane w ostatnim czasie, sporządzić dokładną listę pytań i problemów, które chcemy poruszyć oraz zastanowić się, co jest dla nas najważniejsze na dany moment.
Należy pamiętać, że w przypadku kiedy mamy do omówienia kilka kwestii, chcemy zasięgnąć wiedzy głębiej lub potrzebujemy więcej czasu na edukację, może okazać się, że konieczne jest przeprowadzanie kilku spotkań.
Podczas pierwszej wizyty specjalista przeprowadzi szczegółowy wywiad (zazwyczaj z rodzicem, a w przypadku nastolatków także z nimi) dotyczący stanu zdrowia, samopoczucia, przebytych chorób. Poprosi o opisanie zagadnienia, które osoba chce poruszyć, wypyta o obawy i oczekiwane rezultaty.
Zwyczajowo, w przypadku dzieci do 10 r.ż. konsultuje się osobę dorosłą, natomiast w przypadku młodzieży można zdecydować się na pracę bezpośrednią z nastolatkiem. W tym przypadku jednak opiekun osoby niepełnoletniej powinien wiedzieć o postępach pracy.
Wizyta może trwać od 30 do 90 minut i kończy się określeniem, czy potrzebne są dalsze spotkania z seksuologiem. W niektórych przypadkach niezbędna jest konsultacja z psychologiem/psychiatrą lub lekarzem, który wykluczy/potwierdzi ew. zaburzenia fizyczne oraz może zlecić odpowiednie leczenie czy dalszą diagnostykę.
Współpraca słowem kluczowym
W renomowanych poradniach można liczyć na ścisłą współpracę między specjalistami. Często pracują oni w jednym miejscu i spotkania odbywają się w porozumieniu.
Większość seksuologów ma także dobrze rozwiniętą sieć kontaktów z lekarzami, co pozwala na skrócenie poszukiwań odpowiedniego ginekologa/urologa czy psychiatry, który także specjalizuje się w pracy z dziećmi.
Dobrze, jeśli podejście do małego człowieka jest holistyczne i przebiega wielowymiarowo. Pozwoli to na najlepsze wsparcie w Jego rozwoju i zapewni komfort dla rodzica.
Seksuolog dla dziecka: pytania i odpowiedzi
Kim jest seksuolog dziecięcy?
Seksuolog dziecięcy to specjalista o wykształceniu kierunkowym, który odpowiednio uzupełnił swoje kwalifikacje. Zajmuje się rozpoznawaniem i leczeniem zaburzeń na tle seksualnym u dzieci oraz rozwojem seksualnym najmłodszych. Pomaga również rodzicom lepiej poznać seksualność dziecka.
Kiedy iść z dzieckiem do seksuologa?
Przede wszystkim kiedy zauważamy sygnały alarmowe. Sięganie do pornografii, identyfikacja z inną płcią, problemy z bliskością fizyczną czy podejrzenie o popełnieniu wobec dziecka przestępstwa na tle seksualnym to główne powody, dla których rodzice czują potrzebę zgłoszenia się z dzieckiem do seksuologa. Ale warto się też do niego udać, by po prostu porozmawiać o rozwoju seksualnym swojego dziecka, również nastolatka.
Czy seksuolog dziecięcy jest też psychologiem?
Seksuolog dziecięcy może, ale nie musi być także psychologiem dziecięcym. Z drugiej strony psycholog dziecięcy nie zawsze dysponuje odpowiednio szeroką wiedzą z dziedziny seksuologii.
Ile trwa wizyta dziecka u seksuologa?
Wizyta u seksuologa dziecięcego trwa zwykle ok. godziny. Długość spotkań może się wahać od 30 do 90 minut.
Gdzie przyjmuje seksuolog dziecięcy?
Seksuolodzy dziecięcy przyjmują w poradniach, które charakteryzują się szeroką ofertą, także dla dzieci. Seksuolog dziecięcy przyjmuje także w Poradni Synergia.
Ile kosztuje wizyta u seksuologa dziecięcego?
Cena wizyty różni się w zależności od poradni, miasta i specjalisty. W Poradni Synergia wizyta trwająca 50 minut kosztuje 250 złotych.
Nicole Cieplik – pedagog, seksuolog dziecięcy w trakcie certyfikacji.